Żeglarstwo
„Morza szum, ptaków śpiew, złota plaża pośród drzew”- tak kiedyś śpiewał Krzysztof Klenczon. Kiedy słyszy się podobne piosenki, każdy z nas marzy o spokojnych chwilach spędzonych na małej łódce dryfującej po mazurskim jeziorku lub wielkiej przygodzie na jachcie opływającym kolejne archipelagi na otwartym morzu. Z czym tak naprawdę wiąże się ta fascynująca i wciągająca pasja jaką jest żeglarstwo?
Nasza planeta w większości składa się z wody. Dlatego też człowieka od zawsze fascynowały coraz sprawniejsze środki transportu, które pozwalałyby mu wypływać coraz dalej od lądu. Początkowo były to tratwy i małe łódki, które z czasem uzyskiwały coraz bardziej opływowe kształty, a następnie żagle i wszelkiego rodzaju osprzęt. Wtedy właśnie narodziła się żegluga, stanowiąca formę komunikacji morskiej (transport pasażerów, ładunków czy surowców).
Osobną kategorią jest żeglarstwo, rozumiane jako forma sportu czy też rekreacyjne pływanie dla przyjemności (po morzu lub wodach śródlądowych), uprawiane nie w celach zarobkowych i najczęściej z kilkoma osobami. Żeglarstwo to połączenie ze sobą żywiołów: wody, wiatru i lądu. Zapewnia wiele nowych doświadczeń i liczne przygody. Ten sport ćwiczy charakter oraz szlifuje umiejętności. Liczy się tu nie tylko obsługa osprzętu, lecz także znajomość praw fizyki czy pogody. Nie wolno zapominać o ratownictwie, które przydaje się w razie np. wypadnięcie człowieka za burtę.
Żeglarstwo stanowi dziedzinę obejmującą przede wszystkim wszystko to, co ma żagiel i dzięki niemu przemieszcza się po wodzie. Jednostkami pływającymi są tu jachty, żaglówki i żaglowce. Powstają także nowe pomysły na wykorzystanie wiatru w ramach siły napędowej do m.in. przemieszczania się w odpowiednio skonstruowanym pojeździe do jazdy po lodzie (np. bojer lub żaglowóz), poruszania się wśród fal na deskach z zamontowanym żaglem (windsurfing) bądź z rodzajem deski przypiętej do nóg i z jednostką napędową w postaci latawca (kiteboarding). W ramach tego sportu wodnego organizuje się także zawody- regaty (np. żaglówek). Żeglarstwo w Polsce kwitnie głównie w krainie Wielkich Jezior Mazurskich.
Zjawisko żeglarstwa pojawiło się ok. XVII wieku w Holandii i Wielkiej Brytanii. W 1718 roku w Rosji powstał pierwszy klub żeglarski – Flotylla Newska (w Polsce był to Chojnicki Klub Żeglarski założony w 1922 r.). Od 1851 roku co roku aż do teraz rozgrywane są Regaty o Puchar Ameryki, czyli najstarsza impreza sportowa. Od 1900 roku żeglarstwo jest dyscypliną olimpijską.
Żeglarstwo można podzielić na wodne, lądowe i lodowe. Kryteriami do klasyfikacji tego sportu są:
- Rodzaj (żeglarstwo regatowe, turystyczne)
- Miejsce (woda, ląd, lód)
- Akwen (śródlądowy, morski)
- Sprzęt (żaglowóz, bojer, deska: kiteboarding, windsurfing, łódź: jacht, żaglowiec, bolid)
Z żeglarstwem wiążą się pewnie przepisy, które należy opanować i znać (patenty żeglarskie, motorowodne, znaki żeglugowe). W nawigacji ważny jest alfabet Morse`a, loksodromy i ortodromy, mapy i kompas. Zanim ruszymy na szerokie wody, należy przyjrzeć się wiatrowi i związanej z nim skali Beauforta, skali widzialności czy innym oznakom pogody.
Żeglarstwo jest dyscypliną sportową i ma wiele wspólnego ze sportami wyczynowymi. Walczy się tu nie tylko z wodą, ale i z wiatrem, który rozpędza m.in. żaglówki. Osoby, które chcą się związać z tym sportem, muszą uzbroić się w cierpliwość, aby zdobywać kolejne umiejętności jak np. sterowanie żaglami czy technikę odpowiedniego trzymania sterów.
„Ruszaj tam, gdzie już żeglarze płyną szlakiem gwiazd...”. Nie pozostaje nam nic innego jak posłuchać K. Klenczona i samemu popłynąć w siną dal, by poczuć wiatr we włosach oraz sprawdzić swoje umiejętności żeglarskie.